Дата: 01.10.2015 до 31.10.2015

W dniach 1 do 31 października 2015 r. odwiedzi Lublin wystawa „Karaj jołłary – karaimskie drogi. Karaimi w dawnej fotografii”. Ta wyjątkowa wystawa ukazuje losy wywodzącej się z Krymu najmniejszej mniejszości etnicznej w Polsce.
Wystawa będzie eksponowana na Zamku Lubelskim.
Odbywa się w ramach Kongresu Inicjatyw Europy Wschodniej.
Wernisaż wystawy odbędzie się 1 października 2015 r. (czwartek) o godz. 19.00 na Zamku Lubelskim. W programie wernisażu:
– oficjalne wystąpienia,
– prezentacja „Dzieje i język Karaimów” (Anna Sulimowicz),
– prezentacja „Kultura Karaimów oraz kuchnia karaimska” (Mariola Abkowicz),
– prezentacja muzyki karaimskiej.

Wydarzenie na Facebook: https://www.facebook.com/events/1665823743639531
Strona wystawy na FB: https://www.facebook.com/karaimskiedrogi?fref=ts
Katalog wystawy: http://www.karaimskiedrogi.karaimi.org
Strona internetowa Związku Karaimów Polskich: http://www.karaimi.org

Organizatorzy wystawy:
Związek Karaimów Polskich, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Towarzystwo Ukraińskie, Centrum Europy Wschodniej UMCS w Lublinie
Patronat honorowy:
Wojewoda Lubelski Wojciech Wilk, Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski, Prezydent Miasta Lublin Krzysztof Żuk
Patronat medialny:
Radio Lublin S.A., „Gazeta Wyborcza Lublin”, „Awazymyz”

Ekspozycja wystawy fotografii „Karaj jołłary – karaimskie drogi” w Lublinie ma na celu zaprezentowanie dla mieszkańców Lublina i regionu spuścizny kulturowej najmniejszej spośród mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce – Karaimów. Ten wywodzący się z Krymu naród od wielu stuleci związał swoje losy z Rzeczpospolitą, ważnymi ośrodkami karaimskimi były Troki na Litwie oraz Halicz i Łuck na Ukrainie.
Wystawa fotografii „Karaj jołłary – karaimskie drogi” ma unikalny charakter, gdyż prezentuje fotografie z lat 1864-1950, pochodzące z domowych archiwów karaimskich rodzin w Polsce i za granicą. Jest ona najpełniejszą prezentacją kultury karaimskiej w Polsce w chwili obecnej. Wystawa jest organizowana w ramach projektów, finansowanych ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Województwa Dolnośląskiego. Wystawa była już prezentowana w wielu prestiżowych miejscach w Polsce i za granicą, można tu wymienić takie miejsca jak: Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu, Dom Spotkań z Historią w Warszawie, Muzeum Historyczne w Trokach, Muzeum Etnograficzne w Krakowie, Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie.
Prezentacja wystawy w Lublinie jest nawiązaniem do wielokulturowych tradycji miasta Lublina. Jednym z najważniejszych ośrodków społeczności karaimskiej w Rzeczpospolitej był Łuck – miasto partnerskie Lublina. Prezentacja wystawy w Lublinie jest impulsem do pogłębienia kontaktów partnerskich z Łuckiem oraz dla przypomnienia wspólnego wielokulturowego dziedzictwa.
Lubelska prezentacja wystawy ma wymiar szczególny, gdyż odbywa się w roku jubileuszu 10-lecia uchwalenia przez Sejm ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, aktu prawnego będącego podstawowym dokumentem określającym status prawny mniejszości w Polsce.
„Karaj jołłary – karaimskie drogi”. Karaimi w dawnej fotografii

Anna Sulimowicz, Mariola Abkowicz – Związek Karaimów Polskich

Kim była Lola z „Wesołej kompanii”? Do kogo kierował swe „Listy niewysłane” Jerzy Łopatto? – odpowiedzi na te i inne pytania można będzie uzyskać oglądając wystawę przygotowaną wspólnie przez Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu i Związek Karaimów Polskich. Większość zdjęć, pochodzących z prywatnych archiwów polskich Karaimów, udostępniona zostanie publiczności po raz pierwszy.
Przygotowując wystawę autorki odwiedzały rodziny karaimskie mieszkające w Polsce, ale także Francji i na Litwie i prosiły o udostępnienie rodzinnych fotografii. Przy ich pomocy zbudowały kilkanaście historii obrazujących losy poszczególnych osób oraz rodzin. „To nie będzie szablonowa wystawa – wyjaśnia Mariola Abkowicz szefowa Związku Karaimów Polskich – nie chciałyśmy powielać tego, co już było pokazywane, ale odkryć widzom coś zupełnie nowego. Chciałyśmy pokazać dawnych Karaimów, jak żyli, jakie były ich losy, pokazać świat, który już przeminął”. Na wystawie znajdą się fotografie z lat 1864 – 1950 (powiększone i przeniesione na plansze), są wśród nich portrety, a także zdjęcia prezentujące zarówno ważne wydarzenia, jak i codzienne sprawy: spotkania towarzyskie, uroczystości rodzinne. Autorki pokazują dawne karaimskie siedliska: Halicz, Łuck, Troki i Wilno, odtwarzają losy kupców tytoniowych Szyszmanów i Łopatów, Heleny z Ławreckich Łobanosowej, zaprzyjaźnionej z poetą Szymonem Kobeckim. Część poświęconą II wojnie światowej ilustrują zdjęciami wykonanymi przez żołnierza armii Andersa Jerzego Łopatto i młodziutkiego Szymona Pileckiego, który fotografował okupacyjną rzeczywistość. Ostatnia część ekspozycji to czasy powojenne i Karaimi w nowych miejscach zamieszkania – na Dolnym Śląsku, w Warszawie i Trójmieście. Wszystkie fotografie opatrzone zostały obszernymi opisami, wzbogacone cytatami.
Karaimi są najmniejszą mniejszością etniczną zamieszkującą Polskę, wywodzą się z Krymu, a ich język należy do kipczackiej gałęzi języków tureckich. Według tradycji Karaimów sprowadził Wielki Książę Litewski Witold. Na początku stanowili oni ochronę osobistą księcia, jego siedziby w Trokach oraz warowni strzegących bezpieczeństwa granic państwowych.